Menu bar

16 Φεβρουαρίου 2024

Γάμος ομόφυλων ζευγαριών και η μέθοδος του… σαλαμιού!


Τώρα που το αίτημα για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών έληξε τυπικά με την ψήφιση του από τη Βουλή, μπορούμε, πλέον, να εξετάσουμε το όλο θέμα ψύχραιμα και χωρίς την πίεση του επείγοντος.

Είναι γεγονός, πάντως, ότι είμαστε ένας λαός που διαχρονικά δεν μπορούμε να επιλύσουμε, μέσω ενός εποικοδομητικού διαλόγου, θέματα που προκύπτουν στη ζωή μας, από τα πλέον μικρά και ασήμαντα έως τα πλέον μεγάλα και σημαντικά, ενός διαλόγου, όμως, όπου οι απόψεις που θα εκτίθενται θα είναι λογικές, στηριζόμενες σε πραγματικά δεδομένα ή/και σε διαχρονικές αξίες, θεσμούς και αντιλήψεις, και όχι λογικοφανείς, στηριζόμενες σε αποσπασματικά ή/και διαστρεβλωμένα στοιχεία και ιδεοληψίες.

Έτσι, ξέσπασε μεγάλη αναταραχή στην κοινωνία, λόγω του ότι η παρούσα κυβέρνηση έφερε προς ψήφιση νομοσχέδιο που αφορά το θέμα του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών, αλλά και της δυνατότητος, πλέον, να προβούν και αυτά σε υιοθεσία παιδιού ή παιδιών, δύο θέματα αλληλένδετα, αφού το πρώτο συνεπάγεται το δεύτερο, όπως θα δούμε παρακάτω σε αυτά που ακολουθούν.

Εκτός αυτού, όμως, υπήρξε και κάτι ακόμη, αφού ο θεσμός του γάμου, γιατί περί θεσμού πρόκειται, καθώς και η εξ αυτού δημιουργούμενη οικογένεια, είναι έννοιες που η αντιστοίχιση τους, με την παραδοσιακή μέχρι τώρα μορφή τους, είναι βαθειά ριζωμένες στην αντίληψη του ελληνικού, και όχι μόνο, λαού και οτιδήποτε διαφορετικό όχι μόνο ξεφεύγει, αλλά ανατρέπει εκ βάθρων την αντίληψη αυτή.

Επειδή, για τον λόγο αυτό, έχουν προκύψει και διατηρούνται, όπως είναι ευνόητο, αντικρουόμενες απόψεις που τίθενται υπέρ ή κατά του γάμου αυτού, ανεξάρτητα από το εάν το θέμα θεωρείται, όπως αναφέραμε, τυπικά λήξαν με την ψήφιση του, θα παραθέσουμε τα βασικά επιχειρήματα που προβλήθηκαν και τα προβλήματα που υπήρχαν και επικαλούντο τα ενδιαφερόμενα ομοφυλόφιλα άτομα, αλλά και εκείνοι, άτομα και κόμματα, που υποστήριζαν τη διεύρυνση αυτή του θεσμού του γάμου και θεωρούσαν ότι, έτσι, δόθηκε λύση στα προβλήματα αυτά.

Παράλληλα, όμως, θα παραθέτουμε το τι είναι ή το τι ισχύει για ορισμένα βασικά θέματα που τέθηκαν για το θέμα αυτό ή προκύπτουν κατά την ανάπτυξη του, ώστε αυτά να μας βοηθήσουν να διακρίνουμε καλύτερα, σαν ένας μεγεθυντικός φακός, ένα είδος τυπογραφικής λούπας1, τα επιχειρήματα που προβλήθηκαν και να αποτελέσουν μία στέρεα βάση για τις σχετικές απαντήσεις που θα μπορούσαν να δοθούν καθώς και τις σχετικές προτάσεις που θα μπορούσαν να γίνουν για την επίλυση των προβλημάτων εκείνων που πράγματι υφίσταντο, όχι όμως και των επιθυμιών που έντεχνα υποκρύπτοντο κάτω από την επίκληση των προβλημάτων αυτών, επιτυγχάνοντας έτσι να μείνει, όπως λέει, παραφράζοντας λίγο, και ο λαός, «και ο σκύλος (αρκετά) χορτάτος και η πίτα (σχεδόν) ολόκληρη»!

Επειδή, τώρα, τα επιχειρήματα αυτά που προβλήθηκαν, έχοντας ως αφετηρία τα περί ισότητας των δικαιωμάτων των ατόμων, επικαλούντο και αυτά που συμβαίνουν σε άλλες πιο «προοδευτικές» στο θέμα αυτό χώρες, για να καταλήξουν στο ότι γάμος αυτός δεν δημιουργεί προβλήματα στα παιδιά, αλλά αποβαίνει, τελικά, προς όφελος και των παιδιών που ήδη υπάρχουν στα ζευγάρια αυτά, θα ακολουθήσουμε, κατά το δυνατόν, τη σειρά αυτή των επιχειρημάτων.

1.   Ισότητα στα δικαιώματα

Επιχείρημα

Εδώ βρίσκεται και ο πυρήνας ενός από τα πλέον σημαντικά επιχειρήματα που προβλήθηκαν σχετικά με τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών, γιατί κατά τους υποστηρικτές του, ο γάμος αυτός δεν είναι άλλο παρά η επέκταση, σε εντελώς ανθρώπινο επίπεδο, των δικαιωμάτων που προστατεύουν μειοψηφίες και αφορά αυτά τα ίδια τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Σχετικά με το θέμα

Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι αυτά που αποτυπώθηκαν, τελικά, από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ το 1948 στο έγγραφο που ονομάζεται Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Σύμφωνα με το Άρθρο 2 της Διακήρυξης αυτής κάθε άνθρωπος δικαιούται να επικαλείται όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που προβλέπει η παρούσα Διακήρυξη, χωρίς καμία απολύτως διάκριση, όπως ως προς τη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις πολιτικές ή οποιεσδήποτε άλλες πεποιθήσεις, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, την περιουσία, τη γέννηση ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση.

Ειδικά, όμως, σχετικά με τον γάμο η Διακήρυξη αυτή στο Άρθρο 16, παρ. 1, μεταξύ άλλων, καθορίζει: «Από τη στιγμή που θα φθάσουν σε ηλικία γάμου, ο άνδρας και η γυναίκα, χωρίς κανέναν περιορισμό εξαιτίας της φυλής, της εθνικότητας ή της θρησκείας, έχουν το δικαίωμα να παντρεύονται και να δημιουργούν οικογένεια».

Γάμος ονομάζεται η επίσημη τελετή με την οποία συνίσταται και αναγνωρίζεται μια νόμιμη γενετήσια ένωση που θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας οικογένειας. Είναι μια διαβατήρια τελετουργία που σφραγίζει το πέρασμα του ατόμου από μια κατάσταση σε μια άλλη. Πρόκειται για έναν από τους πλέον παλαιούς, βασικούς και ζωτικούς για μια κοινωνία θεσμούς, ο οποίος προσδιορίζεται ως η κοινωνικά αναγνωρισμένη ένωση ενός άνδρα και μιας γυναίκας με σκοπό τη δημιουργία απογόνων.

 Με τη νόμιμη αυτή ένωση, τα δύο ετερόφυλων άτομα που δέχονται με τη θέληση τους να συμβιώσουν, αποδέχονται τα όσα η σχετική νομοθεσία καθορίζει, αναλαμβάνοντας καθένα τις νομικές, πρακτικές και ηθικές υποχρεώσεις που απορρέουν από την ένωση αυτή τόσο απέναντι του άλλου ατόμου όσο και του τέκνου ή τέκνων που πρόκειται να προκύψουν βιολογικά, με τους περιορισμούς που καθορίζει το άρθρο 1458 του Αστικού Κώδικα (Α.Κ.) καθώς και το άρθρο 8 του νόμου 3089/2002.

Οι πρακτικές και ηθικές αυτές υποχρεώσεις εκτείνονται και στο υπάρχον τέκνο ή τέκνα που τυχόν το ένα μέλος της παραπάνω ένωσης έχει νόμιμα την επιμέλεια καθώς και εκείνου ή εκείνων που τυχόν υιοθετηθούν, κατά τη διάρκεια της ένωσης αυτής και από τα δύο μέλη αυτής, όπως ο νόμος 2447/1996 καθορίζει.

Τι είναι φυσικό. Επειδή, λόγω της ανακίνησης του θέματος του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών, επιχειρήθηκε να προκληθεί και σύγχυση μεταξύ του τι είναι φυσικό και τι όχι, καλόν είναι να γνωρίζουμε ότι φυσικό είναι ό,τι έχει επικρατήσει, μέσω μιας εξελικτικής διαδικασίας εκατομμυρίων ετών, για να φτάσει στην σημερινή του, χωρίς την ανθρώπινη επέμβαση, βασική του μορφή, να αποτελέσει ένα είδος, με τις βιολογικές, αλλά και ψυχικές και συναισθηματικές στην περίπτωση του ανθρώπου, λειτουργίες, τις δυνατότητες και αδυναμίες καθώς και τη σχέση και τον βαθμό εξάρτησης του από τα υπόλοιπα είδη και το περιβάλλον2. Κάθε τι, λοιπόν, που ξεφεύγει από την επικρατούσα, σήμερα, κατάληξη αυτής της εξελικτικής διαδικασίας και των βασικών γνωρισμάτων κάθε είδους θεωρείται φυσική παρέκκλιση ή απόκλιση.

Στην περίπτωση του ανθρώπου δεν είναι σπάνιο να εμφανίζονται άτομα με τέτοιες αποκλίσεις, κάθε μορφής, όπως αυτό συμβαίνει άλλωστε και στα άλλα είδη· στις πολιτισμένες χώρες, όμως, τα άτομα που τις παρουσιάζουν δεν παύουν να στερούνται των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπως όλα τα υπόλοιπα, στον βαθμό, βέβαια, και στην έκταση που η απόκλιση τους αυτή, οι υπάρχοντες Νόμοι3 και η συγκρότηση της κάθε κοινωνίας το επιτρέπουν.

Απάντηση

Για μια ακόμη φορά έγινε πολύς λόγος για ισότητα και ανθρώπινα δικαιώματα, για ένα σοβαρό θέμα, όπως αυτό του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών, χωρίς οι ομιλούντες να μπουν καν στον κόπο να εξετάσουν τι αναφέρουν, επιτέλους, αυτά τα ανθρώπινα δικαιώματα για τα θέμα αυτό. Είναι να τραβάς τα μαλλιά σου, εάν, βέβαια, σου έχουν μείνει κάποια, με αυτά που ακούς!

Σύμφωνα, λοιπόν, με όσα αναφέρει η ίδια η Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, δεν υπάρχει καμία παραβίαση των δικαιωμάτων αυτών σχετικά με τη μη επέκταση του θεσμού του γάμου και στα ομόφυλα ζευγάρια, αφού δεν πρέπει μεν να υπάρχει καμία απολύτως διάκριση όσον αφορά όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που αυτή προβλέπει, όταν, όμως, αναφέρεται στον γάμο αναφέρει, χωρίς να αφήνει περιθώριο για καμιά παρερμηνεία, ότι αυτός τελείται μεταξύ ανδρός και γυναικός, καθορίζοντας επιπλέον ότι η φυλή, η εθνικότητας ή η θρησκεία δεν μπορεί να αποτελέσουν λόγο για τη μη τέλεση αυτού, χωρίς, όμως, να αναφέρει ότι σε αυτούς που δεν μπορεί να αποτελέσουν λόγο για τη μη τέλεση του γάμου περιλαμβάνεται και ο σεξουαλικός προσανατολισμός.

Εξάλλου και ο ορισμός του γάμου, που παραθέσαμε παραπάνω, αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι αυτός προσδιορίζεται ως η κοινωνικά αναγνωρισμένη ένωση ενός άνδρα και μιας γυναίκας με σκοπό τη δημιουργία απογόνων.

Και στην περίπτωση αυτή, λοιπόν, όταν μιλάς χωρίς να ξέρεις, αποδεικνύεται πόσο σωστό είναι αυτό που έλεγαν οι αρχαίοι: «κρείττον του λαλείν το σιγάν»!

2.   Αποδοχή γάμου ομόφυλων ζευγαριών, υιοθεσίας παιδιού και δημοσκοπήσεις

Επιχείρημα

Ο γάμος αυτός αναγνωρίζεται από 36 και η υιοθεσία από 39 χώρες στον κόσμο, οι περισσότερες Δυτικό - Ευρωπαϊκές, αλλά και άλλες στην Αμερικανική ήπειρο, ακόμη και στη Νότιο Αμερική, ενώ, εάν ψηφιστεί το σχετικό νομοσχέδιο, η Ελλάδα θα είναι η 16η χώρα στην ΕΕ που τον αναγνωρίζει. Έτσι, θα πάει στον μέσο όρο της ΕΕ σχετικά με το τι ισχύει για τα θέματα αυτά και θα καλύψει ένα κενό που υπάρχει σχετικά με τα δικαιώματα των ανθρώπων.

Απάντηση

Εδώ πλέον δεν είχαμε επιχείρημα, αλλά επανάληψη της γνωστής όπερας του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ «Έτσι κάνουν όλες (Così fan tutte)»!

Αλήθεια, από πότε το στοιχείο αυτό, το τι κάνει, δηλαδή, ή δεν κάνει κάποια ή κάποιες χώρες σχετικά με τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και την υιοθεσία παιδιού από αυτά, είναι ένδειξη σεβασμού από μόνο του των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; Μήπως θέλετε να αναφέρουμε τι έκαναν στο κοντινό παρελθόν ή τι εξακολουθούν πολλές εξ αυτών να κάνουν, καταπατώντας βάναυσα κάθε έννοια περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με μοναδικό τους κριτήριο το δικό τους, επιχειρηματικών ή/και κοινωνικών τους ομάδων, συμφέρον; Μήπως θέλετε να υιοθετήσουμε και εμείς αυτές τις πρακτικές;

Ας σοβαρευτούμε λίγο. Κάθε κοινωνική ομάδα, επειδή, ακριβώς, υπάρχουν τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, έχει δικαίωμα σε μια δημοκρατική κοινωνία να τάσσεται υπέρ της μίας ή της άλλης άποψης· αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι οι απόψεις αυτές είναι και σωστές, πόσο μάλλον όταν υιοθετούνται και γίνονται νόμοι του κράτους, σε αντίθεση, μάλιστα, με τα δικαιώματα που διατείνονται ότι πάνε να προστατεύσουν και τη γνώμη της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών, όπως θα δούμε στα παρακάτω.

Αλλά και τα στοιχεία, που αναφέρθηκαν από τους κ. Άκη Σκέρτσο και Αλέξη Πατέλη, υπουργό Επικρατείας και Σύμβουλο αντίστοιχα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ομοφυλόφιλα άτομα κατά δήλωση των ιδίων, σχετικά με τον αριθμό των χωρών στον κόσμο που υιοθετούν τον γάμο από ομόφυλα άτομα καθώς και την υιοθεσία παιδιού από αυτά, είναι εντελώς γενικά και δεν μας δίνουν μια ξεκάθαρη εικόνα σχετικά με το τι επικρατεί για το θέμα αυτό στον κόσμο ενώ δεν είναι και απολύτως ακριβή.

Για τον λόγο αυτό παραθέτουμε τον παρακάτω πίνακα4.

Αυτό, βέβαια, που δεν αναφέρθηκε καθόλου στην όλη συζήτηση που έγινε σχετικά με τον γάμο και την υιοθεσία παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια είναι τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων σχετικά με την αποδοχή ή όχι και του κόσμου σχετικά με την υιοθεσία παιδιών από τα ζευγάρια.

Για να έχουμε, λοιπόν, μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για το όλο ζήτημα, παραθέτουμε και τον ακόλουθο πίνακα, που αφορά δημοσκοπήσεις που διεξήχθησαν μεταξύ των ετών 2006 και 2017 και έγινα σε χώρες της ΕΕ, αλλά και σε 6 ευρωπαϊκές χώρες εκτός αυτής, δηλαδή, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο, Νορβηγία, Ουκρανία, Ρωσία, Σερβία.

Όσον αφορά την Ελλάδα οι δημοσκοπήσεις που διεξήχθησαν πρόσφατα δείχνουν για μεν το ζήτημα του γάμου τα ποσοστά υπέρ ή κατά να είναι περίπου μοιρασμένα ή τα υπέρ να φθάνουν μέχρι και το 60%, για την υιοθεσία, όμως, παιδιών η κοινή γνώμη τάσσεται σαφώς κατά, με τα ποσοστά να κυμαίνονται από 70 έως 80% περίπου.

Εδώ, όμως, φαίνεται το πώς οι δημοσκοπήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε λάθος αποτελέσματα, όταν τα ερωτήματα που τίθενται δεν είναι ολοκληρωμένα.

Συγκεκριμένα, με δεδομένο ότι το ποσοστό που τάσσεται κατά της υιοθεσίας παιδιών είναι πολύ υψηλό, σε αντίθεση αυτού για τον γάμο ομοφύλων ζευγαριών, εάν στο ερώτημα για τον γάμο αυτόν ετίθετο συμπληρωματικά και η γνωστοποίηση στον ερωτώμενο ότι ο γάμος αυτός συνεπάγεται ότι θα επιτρέπεται πλέον και η υιοθεσία παιδιού, διότι το αντίθετο θα αποτελούσε σαφή διάκριση και κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των ζευγαριών αυτών έναντι δικαιωμάτων που ο νόμος παρέχει στα αντίστοιχα ετερόφυλα ζευγάρια, ποιο νομίζεται ότι θα ήταν το αποτέλεσμα της δημοσκόπησης σχετικά με το ερώτημα αυτό;

3.   Προοδευτικό και προοδευτική κοινωνία

Επιχείρημα

Με τη νομιμοποίηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών η χώρα μας θα πλησιάσει τις άλλες προοδευτικές χώρες της ΕΕ και θα καλύψει ένα κενό σε σχέση με τα δικαιώματα των ανθρώπων.

Απάντηση

Για το θέμα των δικαιωμάτων των ανθρώπων τα όσα αναφέραμε, ήδη, στην αρχή του άρθρου αυτού το έχουν, πιστεύουμε, πλήρως καλύψει. Για το τι είναι, όμως, «προοδευτικό» και «προοδευτικός» θεωρούμε ότι είναι πλέον καιρός να το διευκρινίσουμε,  διότι οι όροι αυτοί είναι κάτι που στην ελληνική πραγματικότητα, τουλάχιστον, άτομα και κόμματα, χρόνια τώρα, επικαλούνται, θέλοντας να μας δείξουν ότι ό,τι λένε ή/και ό,τι κάνουν είναι προωθημένο σε σχέση με αυτό ή αυτά που υπάρχουν ή επικρατούν στις αντιλήψεις της κοινωνίας, ότι δηλαδή, είναι αυτά που πάνε ή θα πάνε την κοινωνία πιο «μπροστά».

Έτσι, οι όροι αυτοί κινδυνεύουν να αποτελέσουν μια «τσίχλα» που, αφού τη μασουλήσει ο κάθε ένας που θέλει να μας πει πόσο «προοδευτικός» είναι, την κολλά και στο μέτωπό του, έτσι, για να ξεχωρίζει από τους άλλους, τους κατ’ αυτόν «συντηρητικούς» ή, ακόμη χειρότερα, «καθυστερημένους» και «οπισθοδρομικούς», και να τον θυμόμαστε!

Στο όνομα αυτών των εννοιών, λοιπόν, έχουμε φαινόμενα, όπου δήθεν «προοδευτικοί», όπως αρέσκονται οι ίδιοι να αυτοαποκαλούνται, δέχονται άκριτα, με τον φόβο μήπως τους πουν καθυστερημένους και συντηρητικούς, ό,τι συμβαίνει σε κοινωνίες του Δυτικού κόσμου, κατά προτίμηση Ευρωπαϊκές, άσχετα εάν αυτά αποτελούν στην πραγματικότητα, στο όνομα ενός ακαθόριστου φιλελευθερισμού, δείγματα κοινωνικής οπισθοδρόμησης, παρά προόδου, και βάναυσης καταπάτησης καθιερωμένων με τα χρόνια αρχών και αξιών.

Με την ανακίνηση, λοιπόν, του θέματος του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών είναι ευκαιρία να υπενθυμίσουμε τα θεμελιώδη στοιχεία που πρέπει να υφίστανται και να γίνονται αποδεκτά σε μια κοινωνία, εάν αυτή όχι μόνο θέλει να λέγεται, αλλά και να είναι πραγματικά προοδευτική και κυρίως ανθρώπινη. Αυτά, λοιπόν, τα θεμελιώδη, στοιχεία είναι:

·  Τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, που αναφέραμε προηγουμένως και που χωρίς αυτά, έρχεται σε δεύτερη μοίρα ή δεν υφίσταται κάποιο ή κάποια από όλα τα υπόλοιπα που ακολουθούν·

·    Το Δημοκρατικό πολίτευμα·

·   Τα όρια των δικαιωμάτων κάθε ατόμου, δικαιωμάτων που μπορεί να φθάνουν μέχρι εκεί που αρχίζουν τα δικαιώματα του άλλου·

·   Ο σεβασμός και υπακοή στους Νόμους που έχουν ψηφιστεί σε μια χώρα που σέβεται τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και έχει Δημοκρατικό πολίτευμα, δεδομένου ότι, όταν ισχύουν, πραγματικά, οι παραπάνω συνθήκες, οι Νόμοι αυτοί αποτελούν εκούσια παραχώρηση εκ μέρους των πολιτών μιας τέτοιας χώρας, μέρους των ατομικών τους ελευθεριών προς όφελος του συνόλου·

·   Οι Νόμοι ειδικά, αλλά και μια πραγματικά πολιτισμένη κοινωνία γενικότερα, πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην τήρηση των δικαιωμάτων και την προστασία των πλέον αδύναμων και ευάλωτων ατόμων, όπως είναι οι ηλικιωμένοι, οι ασθενείς, οι άποροι, η γυναίκα, η μητέρα και το παιδί·

·   Η μητέρα αποτελεί τον πυρήνα της οικογένειας και η τελευταία με τη σειρά της είναι το φυσικό και το βασικό στοιχείο της κοινωνίας, έχοντας, ως τέτοιο, το δικαίωμα προστασίας από την κοινωνία και το κράτος (άρθρο 16, παρ. 3 των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων)·

·    Η Διεθνής Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού5·

·   Κάθε παιδί έχει δικαίωμα να είναι μέλος μιας οικογένειας, με αγαπημένα του πρόσωπα, αναπτύσσοντας στενές σχέσεις με άτομα και των δύο φύλων.

4.   Ο γάμος αποσκοπεί στην απόκτηση απογόνων

Επιχείρημα

Η άποψη αυτή είναι λανθασμένη, διότι υπάρχουν ετερόφυλα ζευγάρια που, ενώ έχουν τελέσει κανονικό γάμο, πολιτικό ή θρησκευτικό, και μπορεί να τεκνοποιήσουν, εντούτοις δεν επιθυμούν να αποκτήσουν τέκνα.

Απάντηση

Το επιχείρημα αυτό είναι εν μέρει σωστό, διότι ναι μεν υπάρχουν τέτοια ζευγάρια, το ότι όμως, ενώ παντρεύτηκαν, δεν επιθυμούν να κάνουν παιδιά μπορεί να οφείλεται σε ένα από τους παρακάτω λόγους:

1.  Το θέμα αυτό προέκυψε μετά την τέλεση του γάμου, είτε διότι δεν είχε συζητηθεί προηγουμένως, είτε διότι υπήρχε πίεση από το οικογενειακό περιβάλλον να τελεστεί γάμος, και μάλιστα θρησκευτικός ή διότι προέκυψαν σοβαρά προβλήματα στην συμβίωση του ζευγαριού·

2.  Πίστευαν ότι με τον γάμο η ένωση τους αυτή θα ήταν πιο μόνιμη, κάτι που, βέβαια, δεν συμβαίνει με το σύμφωνο συμβίωσης (νόμος 4356/2015

3.  Το τελευταίο δεν είχε ακόμη νομοθετηθεί6 και ο γάμος ήταν η μόνη δυνατή επιλογή που θα νομιμοποιούσε την ένωση τους αυτή.

5.   Άρνηση δικαιώματος υιοθεσίας παιδιού σε ομόφυλα ζευγάρια

Επιχείρημα

Το επιχείρημα ότι το παιδί πρέπει να ζει σε μια οικογένεια που ο βασικός της κορμός απαρτίζεται μόνο από δύο ετερόφυλα άτομα δεν ευσταθεί, αφού στην κοινωνία υπάρχουν πολλές μονογονεϊκές οικογένειες, όταν μάλιστα επιτρέπεται η υιοθεσία παιδιού από άγαμο άτομο, ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, αφού δεν αναφέρεται κάποιος σχετικός περιορισμός, ενώ το δικαίωμα αυτό δεν παρέχεται σε άτομα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, άρα και σε ομόφυλα ζευγάρια, κάτι που αποτελεί εντελώς άνιση μεταχείριση.

Σχετικά με το θέμα

Μονογονεϊκή οικογένεια. Με τον όρο αυτό εννοούμε την οικογένεια, στην οποία τα παιδιά μεγαλώνουν μόνο με ένα γονέα, είτε γιατί ο άλλος γονέας έχει πεθάνει, είτε λόγω διαζυγίου, είτε γιατί ο άλλος γονέας εγκατέλειψε την οικογένεια του ή στην περίπτωση ανύπανδρης μητέρας ο βιολογικός πατέρας δεν προχώρησε σε αναγνώριση του παιδιού ή ήταν απλώς δότης του σπέρματος. Μονογονεϊκή οικογένεια, όμως, καλείται και εκείνη που το παιδί έχει υιοθετηθεί από ένα μόνο άτομο, χωρίς σύζυγο, κοινωνικό γονέα στην περίπτωση αυτή.

Ανθρώπινη οικογένεια, μητέρα, παιδί. Οικογένεια είναι μια θεσμοθετημένη βιο-κοινωνική μονάδα που αποτελείται, σύμφωνα με τη βασική της έννοια, από δύο ενήλικα άτομα, μη συγγενικά εξ αίματος που έχουν συζευχθεί (αν και αυτό δεν είναι απαραίτητο) καθώς και τέκνα αυτών, η καλούμενη έτσι και "πυρηνική οικογένεια".

Η μητέρα, ιδιαίτερα, αποτελεί τον πυρήνα της οικογένειας που, όπως αναφέρει το άρθρο 16 παρ. 3 της Παγκόσμιας Διακήρυξης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων: «Η οικογένεια είναι η φυσική και θεμελιώδης μονάδα της κοινωνίας και χρειάζεται να προστατεύεται από την κοινωνία και το κράτος».

Όσον δε αφορά το παιδί, δεν νοείται ένα παιδί να μην έχει καθόλου μητέρα, δηλαδή, μία γυναίκα που είναι ο βιολογικός ή κοινωνικός θηλυκός γονέας του, που είτε το γεννά με το δικό της γενετικό υλικό, είτε σε περίπτωση ιατρικά διαπιστωμένης αδυναμίας της ιδίας το γεννά με τη βοήθεια παρένθετης μητέρας, είτε το φέρνει στον κόσμο, κυοφορώντας το με το γενετικό υλικό άλλης γυναίκας ή το υιοθετεί, εφόσον, βέβαια, στις τελευταίες αυτές περιπτώσεις συντρέχουν ορισμένοι λόγοι και πληρούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις.

Συμπληρωματικά, στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρουμε ότι, στην Ελλάδα, στην συντριπτική πλειοψηφία των υποθέσεων είναι, συνήθως, η σύζυγος (και όχι ο σύζυγος) το άτομο στο οποίο θα αναγνωριστεί η επιμέλεια, διότι έχει κριθεί νομολογιακά ότι το τέκνο (ιδίως στα πρώιμα στάδια της ζωής του) έχει ανάγκη από τη συνεχή παρουσία και επιμέλεια της μητέρας του!

Η υιοθεσία ανηλίκων αποτελεί νομικό θεσμό που ρυθμίζεται, σήμερα, βασικά από τον το νόμο 2447/1996 του Αστικού Κώδικα, αλλά και άλλους νόμους και υπουργικές αποφάσεις που εκδόθηκαν για τη ρύθμιση των επιμέρους ζητημάτων.

Αυτοί που μπορεί να υποβάλλουν αίτηση για υιοθεσία ή αναδοχή είναι, σύμφωνα με τη σχετική ενότητα στην ιστοσελίδα του gov.gr, οι έγγαμοι/ες, οι άγαμοι/ες, οι χήροι/ες και οι διαζευγμένοι/ες, ενώ όσοι/ες έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης μπορεί να υποβάλουν αίτηση μόνο για αναδοχή.

Απάντηση

Ως προς το επιχείρημα της ύπαρξης μονογονεϊκών οικογενειών, προφανώς διαφεύγει από όσους το επικαλέσθηκαν ότι σε κάθε περίπτωση έχει προϋπάρξει ένας βιολογικός γονέας και ότι ο νομοθέτης δεν αποκλείει σε καμία γυναίκα, εφόσον βέβαια συντρέχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, ακόμα και αν αυτή είναι ανύπαντρη ή βρίσκεται σε ομόφυλη σχέση (νόμοι 3089/2002 και 3305/2005), το δικαίωμα να γίνει βιολογικός γονέας παιδιού.

Το ότι ο νομοθέτης επιτρέπει, τώρα, την υιοθεσία παιδιού σε άτομα που δεν έχουν παντρευτεί, ανεξάρτητα του σεξουαλικού τους προσανατολισμού, και δεν το επιτρέπει σε άτομα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, κάτι στο οποίο καταφεύγουν, όμως, αναγκαστικά και τα ομόφυλα ζευγάρια, αυτό στην πρώτη περίπτωση οφείλεται στο ότι, εφόσον δεν υπάρχει γάμος του ατόμου με ομόφυλο του, δεν μπορεί να προκληθεί σύγχυση στο παιδί σχετικά με το ποιος γονέας είναι ποιος, ενώ στην δεύτερη περίπτωση οφείλεται στο γεγονός ότι η διάλυση της σύναψης συμφώνου συμβίωσης γίνεται με πάρα πολύ απλή διαδικασία, σε αντίθεση με αυτήν, βέβαια, του συμβατικού γάμου.

Πάντως, σύμφωνα, με τον ψηφιακό βοηθό του gov.gr, δεν παρέχεται περισσότερη λεπτομερής πληροφόρηση σχετικά με την κατάσταση της υιοθεσίας, εάν ένα άτομο που έχει υιοθετήσει, συνάψει εκ των υστέρων σύμφωνο συμβίωσης, κάτι που αποτελεί, βέβαια, προς το παρόν, πολύ σοβαρή παράλειψη!

6.   Ιθαγένεια παιδιών ομόφυλων ζευγαριών

Επιχείρημα

Δεν παρέχεται σε παιδιά που αποκτήθηκαν στο εξωτερικό από ομόφυλα ζευγάρια ελληνικής καταγωγής η δυνατότητα να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια, με αποτέλεσμα τα ζευγάρια αυτά, εάν και το θέλουν, να μην επιστρέφουν στην Ελλάδα.

Σχετικά με το θέμα

Νόμος 3284/2004 – Περί κυρώσεως του Κώδικα της Ελληνικής Ιθαγένειας

Η παρένθετη μητέρα είναι μια γυναίκα που συμφωνεί να κυοφορήσει και να γεννήσει ένα ή περισσότερα έμβρυα που δημιουργήθηκαν με εξωσωματική με γενετικό υλικό άλλου ζευγαριού.

Επειδή, όμως, ακούμε συχνά να λέγεται, επ’ ευκαιρία της ανακίνησης του θέματος του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών, η δυνατότητα που υπάρχει να αποκτήσουν και τα ζευγάρια αυτά τέκνα μέσω παρένθετης μητέρας και επειδή είναι ένα θέμα στο οποίο δημιουργήθηκαν αρκετές παρανοήσεις, είτε με δηλώσεις κάποιων «ειδικών»7 ή/και του ίδιου του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Κασσελάκη, που με τις δηλώσεις του για την απόκτηση τέκνων τόσο του ιδίου όσο και του συντρόφου του μέσω παρένθετης μητέρας, πραγματικά, το «τερμάτισε», θεωρούμε ότι επιβάλλεται να αναφέρουμε, για να σταματήσει η σύγχυση που πάει να δημιουργηθεί, το τι πράγματι ισχύει, βάσει του τι αναγράφει το σχετικό με το θέμα αυτό άρθρο 1458 του Αστικού Κώδικα.

Το άρθρο αυτό, λοιπόν, του Αστικού Κώδικα, που τέθηκε σε ισχύ από το τέλος του 2002 και σε εφαρμογή το 2005, αναφέρει, μεταξύ των άλλων προϋποθέσεων που πρέπει να πληρούνται, ότι η μεταφορά στο σώμα άλλης γυναίκας γονιμοποιημένων ωαρίων, ξένων προς την ιδία, και η κυοφορία από αυτήν επιτρέπεται με δικαστική άδεια που παρέχεται ύστερα από αίτηση της γυναίκας που επιθυμεί να αποκτήσει τέκνο, εφόσον αποδεικνύεται ότι αυτή είναι ιατρικώς αδύνατο να κυοφορήσει!

Συμπληρωματικά, σύμφωνα με το άρθρο 8 του Ν. 3089/2002, το παραπάνω άρθρο εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση που η αιτούσα και η κυοφόρος γυναίκα έχουν την κατοικία τους στην Ελλάδα.

Καλόν είναι να αναφερθεί, ότι στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης η απόκτηση παιδιού μέσω παρένθετης μητέρας δεν επιτρέπεται, όπως στην Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ελβετία, Ιταλία, Ισπανία, ενώ είναι νόμιμη η εθελοντική παρένθετη μητρότητα μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο, στο Βέλγιο και την Ολλανδία (στην Ουκρανία ήταν απολύτως νόμιμη, πριν από την εισβολή της Ρωσίας) ενώ στην Πορτογαλία, που η παρένθετη μητρότητα είχε επιτραπεί το 2016, από το 2018 επιτρέπεται μόνο για συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Απάντηση

Το παραπάνω επιχείρημα στην πραγματικότητα αφορά μόνο την περίπτωση ομόφυλων ζευγαριών από άνδρες που το ένα μέλος, τουλάχιστον, είναι Έλληνας και το παιδί του δεν είχε αποκτηθεί από προηγούμενο γάμο ή ακόμα και χωρίς γάμο των γονέων του, αλλά δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τον πατέρα του, διότι διαφορετικά (νόμος 3284/2004), το παιδί αυτό θα είχε αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια αυτόματα με τη γέννηση του ή την αναγνώριση του, στην δεύτερη περίπτωση, από τον πατέρα του, εφόσον, όμως, κατά τον χρόνο της αναγνώρισης του είναι ανήλικο.

Κατόπιν τούτου, το επιχείρημα της μη απόδοσης ελληνικής ιθαγένειας σε παιδί ομόφυλων ζευγαριών μπορεί να αιτιολογηθεί μόνο για έλληνα ή έλληνες άνδρες που διατηρούν ομόφυλη σχέση και δεν είχαν αποκτήσει παιδί, προηγουμένως, με τον τρόπου αναφέρθηκε προηγουμένως, ώστε ο παραπάνω νόμος μαζί το άρθρο 1458 του Αστικού Κώδικα και το άρθρο 8 του Ν. 3089/2002 που, ήδη, αναφέραμε να δράσουν ως ασφαλιστική δικλείδα, που θα αποτρέπει να δημιουργηθεί μια κερκόπορτα, όπου ομόφυλα ζευγάρια ανδρών θα μεταβαίνουν σε χώρες του εξωτερικού, όπου επιτρέπεται η παρένθετη μητέρα ή η υιοθεσία παιδιού, και μετά θα επιστρέφουν στην Ελλάδα.

Πάντως, συγκεκριμένη απάντηση για το θέμα δεν κατέστη δυνατόν να βρεθεί, ακόμα και όταν έγινε σχετική αναζήτηση μέσω του ψηφιακού βοηθού του gov.gr.

7.   Ψυχική υγεία και σεξουαλικός προσανατολισμός παιδιών ομόφυλων ζευγαριών

Επιχείρημα

Από έρευνες που έχουν γίνει δεν βρέθηκαν διαφορές μεταξύ παιδιών που έχουν υιοθετηθεί από ομόφυλα ζευγάρια και αυτών που έχουν υιοθετηθεί από ετερόφυλα ια ως προς την ψυχική ευεξία, ενώ δεν βρέθηκαν, επίσης, διαφορές ως προς τον σεξουαλικό προσανατολισμό των παιδιών αυτών.

Γενικότερα, πάντως, θεωρείται ότι η υιοθεσία παιδιών από ζευγάρια ιδίου φύλου είναι σαφώς πιο προτιμητέα λύση σε σύγκριση με την πιθανότητα τα παιδιά να μεγαλώνουν σε Ιδρύματα.

Σχετικά με το θέμα

Ομοφυλοφιλία είναι η ερωτική ή σεξουαλική έλξη ή η σεξουαλική συμπεριφορά μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου. Οι επιστήμονες γενικότερα πιστεύουν ότι ο σεξουαλικός αυτός προσανατολισμός καθορίζεται τόσο από βιολογικούς, όσο και από περιβαλλοντικούς παράγοντες, υποστηρίζοντας ότι στους περισσότερους ανθρώπους καθορίζεται σε μικρή ηλικία και η ανάπτυξή του περιλαμβάνει μία σύνθετη αλληλεπίδραση μεταξύ αφενός φύσης, όπου οι βιολογικοί παράγοντες είναι γενετικοί και ορμονικοί, και αφετέρου ανατροφής, όπου οι περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι είτε κοινωνιολογικοί είτε ψυχολογικοί.

Το παιδί, σύμφωνα με τη «Διεθνή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού», είναι ένα άτομο που πρέπει να αντιμετωπίζεται ως άτομο. Το παιδί έχει δικαίωμα στην παιδική ηλικία, κατά την οποία το παιδί ανακαλύπτει και αντιλαμβάνεται πολλά πράγματα όσον αφορά το άτομό του και το κοινωνικό του περιβάλλον.

Απάντηση

Πράγματι, σχετικές έρευνες που έρχονται στη δημοσιότητα φαίνεται να επιβεβαιώνουν το παραπάνω επιχείρημα, ότι δηλαδή, η ανάπτυξη των παιδιών δεν επηρεάζεται από τον σεξουαλικό προσανατολισμό των γονέων τους, αλλά από την ποιότητα της σχέσης γονέων/παιδιού.

Βέβαια, δεν είναι γνωστό κατά πόσο το δείγμα που έγιναν οι έρευνες αυτές θεωρείται επαρκές και κατά πόσο, κατά τη διάρκεια των ερευνών αυτών, απομονώθηκαν ή ταξινομήθηκαν περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο της οικογένειας των παιδιών που συμμετείχαν σε μια τέτοια έρευνα, η ποιότητα της σχέσης γονέων μεταξύ τους, αλλά και σχέσεως γονέων/παιδιού καθώς και η γενικότερη αποδοχή ή όχι ομόφυλων ζευγαριών από το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον που αυτά ζούσαν, παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν, όπως αναφέρθηκε παραπάνω και, γενικότερα, πιστεύουν οι επιστήμονες, τον σεξουαλικό προσανατολισμό των παιδιών αυτών.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, αυτό δεν αποκλείει τον κοινωνικό στιγματισμό που τα παιδιά αυτά μπορεί να αντιμετωπίσουν, ιδιαίτερα σε κλειστές κοινωνίες, και το κυριότερο το booling που μπορεί να υποστούν από τα άλλα παιδιά, που ως γνωστόν με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζουν, λιγότερο ή περισσότερο, κάθε μορφή διαφορετικότητας.

Το ερώτημα, λοιπόν, που παραμένει και εμμέσως απαντά και στο δίλλημα του εάν είναι προτιμητέα η υιοθεσία παιδιού από ομόφυλο ζευγάρι ή, εναλλακτικά, η πιθανότητα να μεγαλώσει αυτό σε Ίδρυμα, είναι: Έχουμε το δικαίωμα να υποβάλλουμε σε μια τέτοια δοκιμασία και, όπως είναι ευνόητο, χωρίς τη θέληση τους μικρά παιδιά, όταν επί συνόλου 1351 ανηλίκων, που βρίσκονταν σε όλες τις 98 Μονάδες Παιδικής Προστασίας, σύμφωνα με τη σχετική, στις 2/7/2023, απεικόνιση του Εθνικού Μητρώου Ανηλίκων, προς υιοθεσία ή αναδοχή ήταν 721 ανήλικοι και το σύνολο αιτήσεων για υιοθεσία και αναδοχή ήταν 3089, εκ των οποίων 2639 για υιοθεσία και 445 για αναδοχή!

8.   Δικαιώματα σε θέματα περίθαλψης, σύνταξης χηρείας και κληρονομικά

Επιχείρημα

Με το να επιτραπεί ο γάμος σε ομόφυλα ζευγάρια θα υπάρξει επέκταση των κοινωνικών δικαιωμάτων και παροχών που υπάρχουν για το ένα μέλος και στο άλλο, όπως π.χ. η σύνταξη χηρείας και γενικώς όλα αυτά τα δικαιώματα και παροχές που υπάρχουν σε ετερόφυλα ζευγάρια που τελούν πολιτικό γάμο.

Απάντηση

Το επιχείρημα αυτό δεν ευσταθεί, διότι με το άρθρο 16 του νόμου 4387/2016 προβλέπεται η εξίσωση των μερών του συμφώνου συμβίωσης με τους εγγάμους, ως προς τα κοινωνικοασφαλιστικά δικαιώματα και υποχρεώσεις.

Συγκεκριμένα, το άρθρο 16 (Δικαιώματα αντισυμβαλλομένου συμφώνου συμβίωσης) αναφέρει: Με τους εγγάμους εξομοιώνονται πλήρως οι αντισυμβαλλόμενοι στο σύμφωνο συμβίωσης του Ν. 4356/2015 (Α΄ 181) ως προς κάθε κοινωνικοασφαλιστικό δικαίωμα, παροχή, υποχρέωση ή περιορισμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου ή της εν γένει κοινωνικοασφαλιστικής και προνοιακής νομοθεσίας.

Όσον δε αφορά το κληρονομικό δικαίωμα, το άρθρο 8 του νόμου 4356/2015, που καθορίζει τα περί του συμφώνου συμβίωσης, αναφέρει: Ως προς το κληρονομικό δικαίωμα των μερών του συμφώνου εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του Αστικού Κώδικα που αφορούν τους συζύγους. Κατά την κατάρτιση του συμφώνου το κάθε μέρος μπορεί να παραιτηθεί από το δικαίωμά του στη νόμιμη μοίρα.

9.    Πρακτικά προβλήματα

Επιχείρημα

Σε ομόφυλα ζευγάρια συνήθως αγνοείται ότι μπορεί να υπάρχουν και τέκνα του ενός ή του άλλου μέλους που τα μέλη αυτά απέκτησαν προηγουμένως. Εδώ, λοιπόν, με τη μη δυνατότητα τέλεσης πολιτικού γάμου μεταξύ τους, προκύπτουν πολλά πρακτικά προβλήματα στην καθημερινότητα του ζευγαριού σε σχέση με το παιδί.

Έτσι, μέλος του ζεύγους, που δεν είναι ο φυσικός γονέας του παιδιού που τυχόν έχει το έτερο μέλος, δεν μπορεί να το παραλάβει από το σχολείο, χωρίς την ανάγκη να υπάρξουν διατυπώσεις και να επιδειχθούν πλήθος εγγράφων. Το ίδιο συμβαίνει στις περιπτώσεις που αυτό το μέλος θέλει ή πρέπει να συνοδεύσει το παιδί στο εξωτερικό ή να επιστρέψει μαζί του από αυτό ή να πρέπει να πάει το ίδιο στο νοσοκομείο.

Σχετικά με το θέμα

Ένα παιδί θεωρείται εκτός γάμου, βασικά, εάν:

α) έχει γεννηθεί από άγαμη μητέρα·

β) δεν έχει γεννηθεί: i) ούτε κατά τη διάρκεια του γάμου (ή συμφώνου συμβίωσης) της μητέρας του, ii) ούτε μέσα σε τριακόσιες (300) ημέρες από τη λύση ή την ακύρωση του γάμου (ή συμφώνου συμβίωσης).

Απάντηση

Όλα αυτά μπορεί να λυθούν με σχετική επέκταση του συμφώνου συμβίωσης, κάτι όμως που δεν γίνεται από τους ίδιους αποδεκτό. Ο ισχυρισμός είναι, όπως ανέφερε ο κ. Πατέλης σε σχετική ερώτηση που του έγινε σε ραδιοφωνική εκπομπή που ήταν προσκεκλημένος, ότι «αυτό είναι τι Γιάννης, τι Γιαννάκης, αφού, εάν αυτό γίνει αποδεκτό, θα διατηρηθεί το στίγμα και η διάκριση για την κατηγορία αυτή των πολιτών, λες και κάποιο άτομο με ειδικές ανάγκες θα πάψει να θεωρείται τέτοιο, μόλις πάψουμε να το χαρακτηρίζουμε έτσι».

Εδώ, βέβαια, υπάρχει και μεγάλος βαθμός υποκρισίας, διότι τα άτομα αυτά ή δέχονται ότι είναι ομοφυλόφιλα, άρα διαφέρουν ως προς τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό από τα άλλα, κάτι που άλλωστε τα ίδια προβάλλουν παντοιοτρόπως και με υπερηφάνεια με τις λεγόμενες pride parades, προκαλώντας, μάλιστα, και τα όχι ιδιαίτερα κολακευτικά σχόλια απ’ όλους τους υπολοίπους, ή δεν είναι, όποτε ο παραπάνω ισχυρισμός του κ. Πατέλη, για τη μη αποδοχή της επέκτασης του συμφώνου συμβίωσης δεν ευσταθεί και υπέκρύπτε άλλους λόγους, τόσο απλά!

10.  Γονική μέριμνα και κληρονομικά δικαιώματα στο παιδί

Επιχείρημα

Σημαντικά, όμως, ζητήματα προκύπτουν τόσο στο θέμα της γονικής μέριμνας του παιδιού αυτού όσο και της δυνατότητας να κληρονομήσει τον μη βιολογικό γονέα, επειδή στο σύμφωνο συμβίωσης ο μη φυσικός γονέας παιδιού αποκτά μόνο συγγένεια εξ αγχιστείας με αυτό και κατά συνέπεια, σε περίπτωση θανάτου του μη φυσικού του γονέα, το παιδί δεν μπορεί να τον κληρονομήσει, παρά μόνο με διαθήκη και εφόσον αυτός το θελήσει.

Στην περίπτωση αυτή, όμως, το παιδί θεωρείται ως «εξωτικός8» κληρονόμος και το κληροδότημα θα υποστεί πολλαπλάσια φορολόγηση απ’ ότι θα συνέβαινε διαφορετικά.

Πολύ σημαντικότερο, όμως, ζήτημα είναι αυτό του τι θα απογίνει το παιδί σε περίπτωση θανάτου του φυσικού του γονέα, οπότε, επειδή το έτερο μέλος της συμβίωσης αυτής δεν είναι ούτε μπορεί να θεωρηθεί γονέας του παιδιού, ο νόμος του επιτρέπει, κατόπιν σχετικής διαδικασίας, να αναλάβει την επιμέλεια του παιδιού μόνο ως επίτροπος. Διαφορετικά, η επιμέλεια του παιδιού θα ανατεθεί σε Ίδρυμα.

Στην περίπτωση, όμως, της επιτροπείας, επειδή αυτή δεν δημιουργεί συγγένεια, το παιδί έχει πολύ λιγότερα δικαιώματα έναντι του επιτρόπου και η σχέση αυτή σταματά όταν ενηλικιωθεί. Κατά συνέπεια δεν έχει δικαίωμα διατροφής έναντι του επιτρόπου ούτε πριν ούτε μετά την ενηλικίωση, υποχρέωση που συχνά υπάρχει για τους γονείς, π.χ. όταν τα παιδιά σπουδάζουν, ή κοινωνικοασφαλιστικές παροχές, π.χ. το παιδί δεν μπορεί να εγγραφεί ως έμμεσο ασφαλισμένο μέλος στον ασφαλιστικό φορέα του επιτρόπου, ενώ ισχύουν και τα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω για το θέμα της κληρονομιάς.

Σχετικά με το θέμα

Η γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου, που γεννήθηκε και παραμένει χωρίς γάμο των γονέων του, ανήκει στη μητέρα του, όπως ορίζει το άρθρο 9 του νόμου 4800/2021, που εξ αυτού επήλθαν θεμελιώδεις αλλαγές σε ζητήματα του οικογενειακού δικαίου και μεταρρυθμίστηκε το άρθρο 1515 ΑΚ, υπό τον όρο, όμως, ότι δεν έχει υπάρξει αναγνώριση από τον πατέρα.

Απάντηση

Η λύση και στα δύο αυτά ζητήματα που τέθηκαν, δηλαδή, της γονικής μέριμνας του παιδιού καθώς και των κληρονομικών του δικαιωμάτων, είναι ο/η σύζυγος του άλλου/ης συζύγου να προχωρήσει σε υιοθεσία του ανηλίκου του φυσικού ή θετού τέκνου του/της τελευταίας, εφόσον, βέβαια, πληρούνται οι συγκεκριμένες προϋποθέσεις που ο νόμος ορίζει, με εξαίρεση, για την περίπτωση της υιοθεσίας αυτής, το ότι η διαφορά ηλικίας μεταξύ του συζύγου που υιοθετεί και του υιοθετούμενου τέκνου του άλλου συζύγου μπορεί να είναι τουλάχιστον δέκα πέντε (15) έτη, αντί των δεκαοκτώ (18) ετών που είναι κανονικά (άρθρο 1544 του Α.Κ.).

Με τον τρόπο αυτό επιλύεται και το προηγούμενο θέμα, δηλαδή, αυτό των πρακτικών ζητημάτων που παρουσιάζονται ή μπορεί να παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια του συμφώνου συμβίωσης και της ύπαρξης παιδιού από το ένα ή/και το άλλο σύζυγο.

Θα πρέπει, όμως, να σημειωθεί ότι, αν ακολουθήσει διακοπή της συμβίωσης αυτής, η άσκηση της γονικής μέριμνας θα ανήκει αποκλειστικά στο φυσικό γονέα του τέκνου, εκτός εάν το δικαστήριο αποφασίσει διαφορετικά, λόγω συνδρομής σπουδαίου λόγου.

Τοποθετήσεις άλλων φορέων

Κατόπιν αυτών, είναι ενδιαφέρον να δούμε και ποιες ήταν οι θέσεις της κυβέρνησης, των κομμάτων της αντιπολίτευσης καθώς και τις εκκλησίας για το θέμα αυτό του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών, κάνοντας, όμως, και τις σχετικές μας παρατηρήσεις καθώς και κριτική.

Τι υποστηρίζει η κυβέρνηση

Η βασική θέση της κυβέρνησης ήταν ότι το θέμα του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών δεν είναι κάτι που το έφερε ξαφνικά στο προσκήνιο, αλλά είναι κάτι που το περιελάμβανε στο εκλογικό της πρόγραμμα και αποτελούσε προεκλογική της δέσμευση. Εξάλλου αυτό ήταν, κατ’ αυτήν, κάτι που απορρέει από την ισότητα των δικαιωμάτων που πρέπει να ισχύει για όλα τα άτομα.

Για το πόσο ισχύει το τελευταίο αυτό επιχείρημα, έχουμε, ήδη, δώσει τη σχετική απάντηση στην αρχή του άρθρου αυτού, εκείνο, όμως, που μας αφήνει κάθετα αντίθετους είναι ο τρόπος που επιχειρήθηκε να μεταπειστούν κάποια στελέχη της κυβέρνησης, υπουργοί, υφυπουργοί και βουλευτές, που δεν συμφωνούσαν με το υπό ψήφιση, τότε, νομοσχέδιο, μέθοδος που αποκλήθηκε «massage».

Δεν είχε, βέβαια, η μέθοδος αυτή καμία σχέση με εκείνην που εφήρμοζε η Δυτική εκκλησία την εποχή του Μεσαίωνα σε όσους δεν συμφωνούσαν με τα πιστεύω της, δηλαδή, αυτή της Ιεράς εξέτασης, δεν έπαυε, όμως, να είναι καθαρά μονόπλευρη, αφού την ενημέρωση αυτή την ανέλαβαν ο κ. Σκέρτσος, επιτελικό στέλεχος της κυβέρνησης, γνωστό για τις θέσεις του επί του θέματος, ως ομοφυλόφιλος ο ίδιος, καθώς και η κ. Κατερίνα Φουντεδάκη, καθηγήτρια ή ίδια του Αστικού Δικαίου (Α.Δ.) στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ και μέλος της ομάδας των συντακτών του νομοσχεδίου, χωρίς να υπάρχει, όμως, και σχετικός αντίλογος από άλλα άτομα που γνώριζαν καλά και είχαν ασχοληθεί με το θέμα, όταν μάλιστα η κ. Φουντεδάκη, στην προσπάθεια της να υποστηρίξει την άποψη της, έχει κάνει και έχει πει, αν και καθηγήτρια ή ίδια του Α.Δ., σημαντικές παραλήψεις και ανακρίβειες επί του θέματος, κάτι βέβαια που δεν ήταν εύκολο να εντοπίσει ο καθένας.

Η θέση των κομμάτων και μια «kinder έκπληξη»

Εδώ, πάλι, έχουμε θέσεις κομμάτων ανάλογα με την ιδεολογική τους τοποθέτηση και όσο προχωράμε από κόμματα που διακατέχονται από υπερδεξιές, εθνικιστικές και θρησκευτικές αντιλήψεις, μέχρις εκείνα που τοποθετούνται στον αποκαλούμενο αριστερό χώρο.

Έτσι, οι σχετικές θέσεις κυμαίνονται από την πλήρη απόρριψη του να επιτραπεί ο γάμος στα ομόφυλα ζευγάρια καθώς και η υιοθεσία παιδιών από αυτά, μέχρι τη θέση αριστερών κομμάτων του να τους επιτραπεί όχι μόνο αυτό, αλλά να τους επιτραπεί η απόκτηση παιδιού ακόμα και μέσω παρένθετης μητέρας (εδώ είναι που λένε, παραφράζοντας κάπως, ότι «με όποιον… Πρόεδρο καθίσεις, τέτοια γράμματα θα μάθεις»!), θέλοντας, πιθανόν, να διαχωρίσουν τη θέση τους από εκείνην των άλλων κομμάτων που λένε ότι ανήκουν στον αποκαλούμενο δεξιό, κεντροδεξιό ή και κεντροαριστερό χώρο που, με την τοποθέτηση τους σχετικά με τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, κινδύνευε να δημιουργηθεί μια κάποια σύγχυση στο περιεχόμενο των όρων «δεξιός» και «αριστερός», δηλαδή, μεταξύ του «συντηρητικού» και του «προοδευτικού», που τα αριστερά κόμματα ήθελαν πάντα να συνοδεύουν τους πρώτους αυτούς όρους.

Βέβαια, στα αριστερά κόμματα υπήρξε και μια πιο βελτιωμένη… πειστική μέθοδος έναντι του «massage» της Ν.Δ., αυτή της «κομματικής πειθαρχίας», γιατί βλέπετε, παραφράζοντας το γνωστό τραγούδι, «οι καταστάσεις αλλάζουνε, αλλά το… χούι μένει»!

Υπάρχει, όμως, εδώ και μια πραγματική έκπληξη, μία «kinder έκπληξη», όπως λέει και η γνωστή διαφήμιση, με τον κ. Κουτσούμπα, γενικό γραμματέα του ΚΚΕ, να διαχωρίζει τη θέση του κόμματος του από εκείνην των κομμάτων που θεωρούνται ή θεωρούν τον εαυτό τους ότι κινούνται στον χώρο της αριστεράς ή ακόμη και της σοσιαλδημοκρατίας, αφού δήλωσε μεταξύ άλλων στη Βουλή ότι:

«Γάμος ομόφυλων σημαίνει από χέρι κατάργηση της πατρότητας - μητρότητας. Οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στον γονέα 1, 2, 3 και βάλε. Οδηγεί στην ακραία εμπορευματοποίηση του γυναικείου σώματος με την παρένθετη μητρότητα»!

 και σε άλλο σημείο, απευθυνόμενος στη ΝΔ:

 «Αν όντως θέλατε να ρυθμίσετε ή να βελτιώσετε κάποιες ρυθμίσεις που υπάρχουν και που αφορούν τη σχέση ενός παιδιού με τη ή τον σύντροφο του φυσικού ή θετού γονιού του, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού, θα μπορούσατε να το κάνετε. Και να καλύψετε κάποια ζητήματα, της καθημερινότητας σε όφελος της προστασίας των παιδιών»!

Είπατε κάτι; Όπως λέει κι ο λαός: «Αλλού τα κακαρίσματα κι αλλού γεννούν οι κότες»!

Η θέση της Εκκλησίας

Εδώ δεν υπάρχουν εκπλήξεις. Ο γάμος για την Εκκλησία, την ορθόδοξη τουλάχιστον, αποτελεί ένα από τα 7 ιερά μυστήρια αυτής, σύμφωνα με το οποίο: «ένας άνδρας και μια γυναίκα αποφασίζουν να προχωρήσουν στον δρόμο της κοινής ζωής και την Εκκλησία, στην αρχή αυτού του δρόμου, να παρακαλεί τον Θεό να τους ευλογήσει, για να στεριώσουν μια χριστιανική οικογένεια».

Κατόπιν αυτού, είναι λογικό η Εκκλησία, στο σύνολο της, να απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε σκέψη για αποδοχή του γάμου ομόφυλων ζευγαριών που είναι στην πραγματικότητα κάτι αδιανόητο για αυτήν, αφού είναι κάτι που, κατ’ αυτήν, μήτε υφίσταται ως έννοια, μήτε μπορεί να υπάρξει.

Αυτά, για να μην μπερδεύονται, ηθελημένα ή όχι, από κάποιους τα πράγματα!

Συμπεράσματα

Η Ν.Δ., θέλοντας να ταυτιστεί με τις άλλες «προοδευτικές» χώρες, της Ευρωπαϊκής Ένωσης κυρίως, που υιοθετούν τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών καθώς και άλλα ακόμη πιο «προοδευτικά», και αποδεχόμενη άκριτα το βασικό επιχείρημα εκείνων που εκπροσωπούν ή/και συμπαρίστανται στα ομόφυλα ζευγάρια, δηλαδή, αυτό το περί ισότητας των δικαιωμάτων τους, κινδυνεύει να διχάσει και πάλι τον ελληνικό λαό, στρεβλώνοντας ένα από τους πλέον διαχρονικούς και βαθειά ριζωμένους σε αυτόν θεσμούς, και να βάλει τη χώρα, άκαιρα τελείως, σε νέες περιπέτειες.

Για να καταδειχθεί, μάλιστα, το πόσο αίολο ήταν το επιχείρημα του να υιοθετήσουμε και εμείς αυτά που υιοθετούν οι άλλες «δήθεν» προοδευτικές χώρες της ΕΕ, σκόπιμο είναι να αναφερθεί, ότι η απόκτηση παιδιού μέσω παρένθετης μητέρας δεν επιτρέπεται στην Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ελβετία, Ιταλία και Ισπανία, χώρες που υιοθετούν κατά τα άλλα τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών και την υιοθεσία παιδιών από αυτά. Σε αντίθεση, όμως, η χώρα μας επιτρέπει υπό προϋποθέσεις, τη παρένθετη μητέρα, ενώ δεν επέτρεπε, μέχρι πρότινος, βέβαια, τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών.

Εδώ, λοιπόν, καταρρίπτεται πλήρως αυτό το παραμύθι που ειπώθηκε και λέγεται ακόμη, σχετικά, δηλαδή, με το ποιος είναι προοδευτικός και ποιος όχι. Η ΝΔ, λοιπόν, και όλοι οι υπόλοιποι που αποδεχτήκαν τόσο εύκολα ή/και ψήφησαν υπέρ του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών μήπως έχουν να πουν κάτι στον ελληνικό λαό;

Εδώ, με αυτό που έγινε, έχουμε, πάλι, επανάληψη μιας κλασσικής περίπτωσης, όπου η κυβέρνηση, μη μπορώντας (ή μη θέλοντας) να διακρίνει πιο ήταν πραγματικά το πρόβλημα, αλλά θεωρώντας ότι στην περίπτωση αυτή που εξετάζουμε το πρόβλημα ήταν αυτό της ισότητας των δικαιωμάτων και της υστέρησης της χώρας μας έναντι κάποιων άλλων, δήθεν, προοδευτικών χωρών, πρόβλημα που θα λυνόταν, κατ’ αυτήν και όλους όσους είχαν την ίδια άποψη, με το να επιτρεπόταν ο γάμος των ομοφύλων ζευγαριών, δημιούργησε ένα άλλο που, σίγουρα, είναι ακόμη μεγαλύτερο, ενώ στην πραγματικότητα αυτό που επεδίωκαν οι υποστηρικτές του γάμου αυτού ήταν το να καταστεί δυνατή, μεταγενέστερα, η υιοθεσία παιδιών από τα ζευγάρια αυτά, ακόμα και αν αυτό, τελικά, θα μπορούσε να γίνει μέσω παρένθετης μητέρας!

Ίσως η κυβέρνηση, οδηγούμενη από τις λανθασμένες με τον τρόπου που έγιναν, όπως αναφέραμε, δημοσκοπήσεις, να σκέφτηκε ότι υιοθετώντας μόνο τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, χωρίς να επιτρέπει και την υιοθεσία παιδιών, δεν θα άνοιγε τους ασκούς του Αιόλου, αφού η αποδοχή του πρώτου ήταν περίπου 50% - 50%, σε αντίθεση με το δεύτερο που απόρριψη του είναι σχεδόν ολοκληρωτική.

Μπορεί να υπήρξε, όμως, και μια άλλη εκδοχή· ο κ. Μητσοτάκης να θυμήθηκε την περίφημη φράση του πατέρα του, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που δήλωνε, τότε, ως πρωθυπουργός της χώρας, σχετικά με το όνομα των Σκοπίων, ότι: «το όνομα που θα λάβουν δεν έχει μεγάλη σημασία, γιατί κανείς δεν θα το θυμάται σε 10 χρόνια»!

Σε κάθε περίπτωση, παραγνωρίστηκε, πάντως, τουλάχιστον από την κυβέρνηση, ότι έτσι ανοίγεται μια κερκόπορτα, αφού, όπως αναφέραμε και αναλύσαμε στα προηγούμενα, το να μη επιτραπεί η υιοθεσία παιδιών, ενώ θα έχει επιτραπεί ο γάμος αυτός, θα είναι κάτι που πολύ εύκολα θα μπορεί να καταπέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, αφού αυτό πράγματι θα αποτελεί διάκριση και ανισότητα στα δικαιώματα των ατόμων.

Επιβεβαιώνεται, έτσι, ότι και στην περίπτωση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών θα εφαρμοστεί, δυστυχώς, η μέθοδος… του σαλαμιού, όπου, ως γνωστόν, το τελευταίο τρώγεται φέτα – φέτα!

 

Σημειώσεις

1.    Λούπα είναι ένας ειδικός μεγεθυντικός φακός που χρησιμοποιείται στην τυπογραφία για τον έλεγχο των εκτυπώσεων.

2.    Αυτό είναι κάτι που, αν το είχαμε κατανοήσει εγκαίρως, θα είχαμε αποφύγει πολλά απ’ αυτά τα λάθη που σήμερα μας ταλαιπωρούν ή απειλούν ακόμα και την ίδια μας την ύπαρξη.

3.    Νόμοι, κατά την έννοια του δικαίου, καλούνται οι θεσμοθετημένοι γραπτοί κανόνες δικαίου που στηρίζονται στο Σύνταγμα μιας χώρας, ρυθμίζουν υποχρεωτικά τις σχέσεις μεταξύ των πολιτών καθώς και των πολιτών με το κράτος και ορίζουν διάφορες ρυθμίσεις για την ομαλή λειτουργία του κράτους.

4.    Ας σημειωθεί ότι οι χώρες που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 27, ενώ στην Ευρώπη ανήκουν, εάν εξαιρέσουμε τα πολύ μικρά κρατίδια, 45 χώρες. Όσον αφορά τις διαφορές του πίνακα αυτού, σε σχέση με εκείνα τα στοιχεία που αναφέρθηκαν από τους κ. Σκέρτσο και Πατέλη, πιθανόν να οφείλονται στο ότι λαμβάνουν υπόψη και τα πολύ μικρά κρατίδια, π.χ. Ανδόρα, συνιστώσες άλλων κρατών, π.χ. Βόρεια Ιρλανδία, Γροιλανδία, Νήσοι Φερόες, ή ακόμη περιοχές που αποτελούν υποεθνικές δικαιοδοσίες και εξαρτήσεις ή υπερπόντια εδάφη άλλων χωρών, π.χ. Νήσοι Φώκλαντ, Γιβραλτάρ.

5.    Επειδή έχει αναγνωριστεί σχεδόν απ’ όλα τα κράτη ότι η παιδική ηλικία είναι μια ευάλωτη περίοδος και ότι τα παιδιά χρειάζονται ειδική φροντίδα και προστασία, υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, το 1989, η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

6.    Ο πρώτος Νόμος σχετικά με το σύμφωνο συμβίωσης (3719/2008) αναρτήθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως την 26.11.2008.

7.    Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η κυρία Αικατερίνη Φουντεδάκη, καθηγήτρια του Αστικού Δικαίου στο Α.Π.Θ., που έχει υπάρξει και Αναπληρώτρια Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, που είπε, μεταξύ άλλων, σε πρωινή ραδιοφωνική εκπομπή του δημοσιογράφου κ. Τσίμα, 10 Ιανουαρίου2024, ότι η απόκτηση παιδιού μέσω παρένθετης «μητέρας» δεν είναι κάτι το νέο στη χώρα μας, αφού επιτράπηκε νομοθετικά από το 2002 (πρακτικά από το 2005), παρέλειψε(;), όμως, να αναφέρει ότι αυτό αφορά μόνο γυναίκες και, μάλιστα, κάτω από ειδικές, όπως αναφέραμε, προϋποθέσεις (άρθρο 1458 Αστικού Κώδικα).

Ανέφερε, μάλιστα, επιπρόσθετα ότι, δήθεν, ένα ομόφυλο ζευγάρι ανδρών μπορεί να πάει κάπου στο εξωτερικό, για να αποκτήσει τέκνο μέσω παρένθετης μητέρας, και μετά να γυρίσει, νομιμοποιώντας την ενέργειά του αυτή, πίσω στη Ελλάδα(!), παραπλανώντας, έτσι, η ίδια κατάφωρα και εσκεμμένα το ακροατήριο, αφού γνωρίζει πολύ καλά, ως καθηγήτρια του Αστικού Δικαίου, ότι κάτι τέτοιο απαγορεύεται, βάσει του άρθρου 8 του Ν.3089/2002. Τι να πει κανείς

8.    Με τη διαθήκη η περιουσία του διαθέτη μπορεί να μοιραστεί όπως εκείνος επιθυμεί και να συμπεριλάβει ανθρώπους (εξωτικούς) που δεν θα κληρονομούσαν αν δεν υπήρχε διαθήκη.